ZWIERZĘTA W MIEŚCIE



Na terenach zabudowanych żyje wiele gatunków zwierząt, które przystosowały się do panujących tu specyficznych warunków. Należą do nich ściśle związane z siedzibami ludzkimi, natarczywe i nie lubiane przez człowieka szczury, karaluchy, pluskwy czy mrówki faraona ale również te milej  widziane, jak: ptaki, koty czy żaby.

Obszary, które mogą stanowić ostoję przyrody na terenie miasta to głównie fragmenty zieleni tj.:
parki, skwery, zieleńce oraz zielone place zabaw,
tereny przykościelne, przyszpitalne
tereny przy szkołach i przedszkolach,
tereny wojskowe oraz inne obszary zamknięte o ograniczonej penetracji ludzkiej
ogródki, działki i ogrody przydomowe.
Ważne jest również aby istniały korytarze łączące takie miejsca, tak aby zwierzęta mogły się między nimi swobodnie przemieszczać.

Zwykle w miastach dąży się do utworzenia "idealnego" trawnika, będącego wypielęgnowaną monokulturą trawy, bez jednego kwiatka czy innego "chwastu". Jego utrzymanie wymaga częstego strzyżenia, nawożenia, podlewania to pociąga za sobą pewne koszty i pochłania dużo czasu. Tymczasem, z przyrodniczego punktu widzenia, równiutki, zielony trawnik stanowi niemal pustynię. Dla większości owadów i ptaków nie przedstawia on żadnej wartości, nie dostarcza bowiem pożywienia, ani nie daje schronienia. Dlatego w miejscach nie narażonych na nadmierne wydeptywanie warto zastąpić tradycyjny trawnik ukwieconą łąką. Przyciągnie ona wiele owadów, m.in. pszczoły, trzmiele, motyle, chrząszcze, koniki polne oraz odżywiające się nimi większe zwierzęta, takie jak płazy, gady, ptaki czy ssaki.
Korzyści  dla zwierząt z terenów zieleni miejskiej
Prowadząc prace porządkowe i pielęgnacyjne w obrębie terenów zielonych w mieście należy pamiętać o potrzebach występujących tam zwierząt. Przesadny porządek szkodzi przyrodzie:
Ptaki najchętniej wiją gniazda w krzewach gęstych i szerokich, które zapewniają im ochronę przed drapieżnikami (Np. kotem lub kuną). Dlatego warto pozostawiać nie przycięte krzewy, tam gdzie jest to możliwe, a ewentualne prace prowadzić wczesną wiosną - przed sezonem lęgowym, lub w jesieni - po jego zakończeniu, aby ograniczyć niepokojenie zwierząt.
Dużą wartość przedstawiają stare drzewa. Pod korą, w dziuplach i w obumarłych gałęziach mogą znaleźć schronienie i pożywienie zarówno drobne jak i większe stworzenia. Nie powinno się więc wycinać starego drzewostanu, a spróchniałe drzewa kłaść tylko wtedy, gdy grożą one przewróceniem.
Nie powinno się również usuwać zebranego chrustu, lecz układając w stos gromadzić go w ustronnym miejscu, gdzie nikomu nie będzie przeszkadzał. Dostarczy on dzięki temu kryjówek licznym zwierzętom, takim jak jeże, ryjówki, jaszczurki, zaskrońce, żaby, ropuchy itp.
Podobnie, opadłe w jesieni liście, zagrabione i pozostawione na kupkach stanowią często miejsca zimowania owadów, płazów, gadów i drobnych ssaków. Grabienie liści uzasadnione jest w miejscach częstego przebywania ludzi, gdzie sprzyja utrzymaniu porządku na spacerowych alejkach, chodnikach, placach zabaw. Tam, gdzie nie przeszkadza to mieszkańcom miasta, warto pozostawiać liście nie zagrabione. Dostarczają one glebie substancji odżywczych i stanowią naturalną jej ochronę przed mrozem.
Najważniejszym zadaniem do spełnienia i warunkiem utrzymania przyrody na terenach zurbanizowanych jest:
zahamowanie procesu dewastacji takich miejsc
zapewnienie im skutecznej ochrony tzw. nieużytki, które w rzeczywistości stanowią istne oazy życia, powinny być oczyszczone ze śmieci aby przywrócić im dawną świetność
warto byłoby przystosować je do pełnienia funkcji rekreacyjnych i edukacyjnych a nawet pokusić się o wpisane ich z takimi funkcjami do planu zagospodarowania przestrzennego miasta.


KOTY WOLNO ŻYJĄCE 





Koty wolno bytujące stanowią trwały element ekosystemu naszych osiedli  w miastach.
To nieprawda, że koty w mieście same łatwo znajdą sobie pożywienie i schronienie. W wraz z rozwojem miast następują stale pogarszające się warunki bytowania tych zwierząt: nowoczesne szczelnie zamykane pojemniki na śmieci, zsypy w budynkach mieszkalnych, szczelnie pakowane w torby foliowe śmieci uniemożliwiają zdobycie pożywienia. Częste przypadki zamykania piwnicznych okienek, likwidacja bazarów, targowisk i rozbudowa miasta ograniczają kotom dostęp do bezpiecznego schronienia, skazując je na choroby i śmierć.

Kot wolno żyjący potrzebuje pomocy człowieka, a człowiek aby uniknąć plagi szczurów potrzebuje kotów wolno żyjących.

Jak pomagać kotom w mieście?

Karmienie kotów wolno żyjących:
Karmiciel kotów wolno żyjących musi uświadomić sobie fakt, że jest jedynym ich opiekunem, tak więc podejmując się tej "misji" musi być systematyczny i niezawodny. Dokarmianie kotów kosztuje - należy uwzględnić swoje możliwości finansowe. Dobrze mieć pomocnika, z którym można się wymieniać "dyżurami" i dzielić koszty, lub starać się o pomoc organizacji działającej na rzecz zwierząt.
Koty muszą być karmione codziennie o tej samej porze, najlepiej wtedy, kiedy w mieście panuje cisza i spokój. Późny wieczór to pora aktywności kotów - prowadzą przecież nocny tryb życia.
Karmiciel kotów odpowiedzialny jest za utrzymanie czystości w miejscu dokarmiania - miski muszą być czyste (myte lub wymieniane), resztki jedzenia usuwane. Bardzo dobre są plastikowe pojemniki i tacki steropianowe po produktach żywnościowych. (Porozrzucane przy blokach mieszkalnych brudne naczynia pełne much to pierwszy krok do awantury ze współlokatorami.)
Jedzenie powinno być umieszczane w miejscu osłoniętym od opadów atmosferycznych, niedostępnym dla innych zwierząt, zacisznym.
Jedzenie dla kotów musi być świeże, przeznaczone dla zwierząt. Zwierzę to nie śmietnik. Nie wolno dawać kotom zepsutego jedzenia ości z ryb, kości z mięsa. 

Przykładowe menu dla kotów: 
puszka dla kotów zmieszana z gotowanym ryżem lub drobnym makaronem
podroby drobiowe, wołowe lub cielęce zmieszane z gotowanym ryżem lub drobnym makaronem
sucha karma dla kotów (zimą nie zamarza)
mleko gotowane - szczególnie dla kotów młodych (koty dobrze tolerują mleko skondensowane rozcieńczane wodą, zimą można do zwykłego mleka wsypać trochę glukozy w proszku (do kupienia w sklepie spożywczym)
mięso wołowe, drobiowe, ryby słodkowodne (śledzie, szproty inne)
ciągły dostęp do czystej pitnej wody

Podawanie lekarstw: 
kocięta i młode koty - w mleku
w kawałku mięsa pokrojonego w kostkę i naciętego z jednej strony najłatwiej przemycimy tabletkę. Koty powinny być odrobaczane przynajmniej co pół roku. Przedtem należy odpchlić te osobniki, które podchodzą do karmiciela.
Rozgniatamy ½ tabletki antykoncepcyjnej i podajemy co tydzień w tym samym dniu każdej dorosłej kotce (które nie daje się wysterylizować) w mokrej dobrej karmie z puszki z sosem. 

Schronienie dla kotów wolno żyjących przed mrozem i opadami atmosferycznymi: 
Piwnica -konieczne jest umieszczenie w piwnicy kuwet ze żwirem lub piaskiem - kot jako niezwykle higieniczne zwierzę bez trudu odgadnie co ma tam zrobić. Kuwety należy systematycznie  (codziennie) sprzątać.
Okienka piwniczne -najlepiej wyciąć otwór wejściowy 15x15 cm i zabezpieczyć sklejką z wyciętym otworem na wejście. Dobrze jest umieścić w otworze ruchomą klapkę z pleksi lub gumy - koty będą miały cichy i ciepły azyl, a lokatorzy nie będą mówić, że im wieje.
Czystość- konieczna jest dbałość opiekuna o czystość w piwnicy i niwelowanie kocich zapachów, zwłaszcza po wizytach kocurów - najtańszy sposób to ocet - zabija zapach, domestos - zabija zapach, wirusy i bakterie, lub preparaty specjalistyczne
Legowisko -w piwnicy w udostępnionym pomieszczeniu w zacisznym kącie robimy legowisko dla kota lub stawiamy skrzynkę / wiklinowy kosz wyścielony czystą bawełną, polarem
Kot musi mieć możliwość wyjścia z piwnicy kilkoma otworami. Wycięcie otworu w drzwiach umożliwi kotu wyjście, jeśli nie będzie możliwości wydostania się okienkiem.
Kocie domki – zabezpieczone przed opadami atmosferycznymi, dwuwarstwowe budki z drewna/sklejki wewnątrz ocieplone styropianem i wybite od środka sklejką z powodu nawyku drapania koty mogłyby wewnątrz zniszczyć styropian.
W domku wycinamy otwór wielkości 15 cm x 15 cm na wejście dla kotów, zabezpieczamy go ruchomą klapką, otwieraną w obydwie strony lub zabezpieczamy otwór kawałkiem gumy, lub grubego materiału w celu ocieplenia kociego domku. Wewnątrz domek wyściełamy najlepiej słomą (jedyny materiał absorbujący wilgoć) lub wełną, bawełną, polarem.
Domki powinny być ustawione na cegłach lub innej nienasiąkliwej podstawie umieszczane w miejscach zacisznych, suchych, bezpiecznych dla zwierząt.
Domki kocie powinny być otwieralne tak aby opiekun mógł systematycznie dbać o jego stan wewnątrz , odpchlać legowisko - szczególnie od wiosny do jesieni w okresie inwazji pcheł.

Sterylizacja i antykoncepcja:
Sterylizacja - jako jedyna 100% skuteczna i korzystna dla zdrowia kotek forma antykoncepcji. Zima jest świetnym okresem na tego rodzaju zabiegi- kotki nie mają rui, tak więc istnieje małe prawdopodobieństwo, że pozbawimy kocięta matki. Lato to okres rozrodu kotek. Przed planowanym odłowieniem kotki do sterylizacji należy mieć 100% pewności, że nie skazujemy na śmierć głodową żyjących już kociąt. Nawet u złowionej kotki można rozpoznać oznaki charakterystyczne dla wyglądu kotki karmiącej - wyłysienia wokół sutków, mleko.

Po zabiegu odbieramy kotkę i musimy na okres 7 – 10 dni zapewnić jej rekonwalescencje w ciepłym i czystym pomieszczeniu /czystej piwnicy, cieplej suszarni lub domu/ musimy zapewnić jej posłanie kuwetę ze żwirem oraz ciągły dostęp do wody i jedzenia. Pamiętajmy, że kotka będzie miała ograniczony ruch - musimy zapewnić jej przynajmniej temperaturę pokojową, aby się nie przeziębiła. Rekonwalescencja kotki po zabiegu musi przebiegać pod opieką człowieka. Po okresie rekonwalescencji wypuszczamy kotkę tam, gdzie dotychczas żyła lub zajmujemy się jej adopcją, czyli poszukiwaniem troskliwego opiekuna. Pamiętajmy, że znalezienie kotu dobrego domu nie jest łatwe i nie wszystkie osoby, które się do nas zgłoszą są odpowiedzialne i kochają koty. 

Tabletki antykoncepcyjne - to metoda, która nie daje 100% pewności ale czasem jest jedynym sposobem zapobiegania rodzenia się niechcianych kotków w przypadku dzikich i nieufnych kotek, które nie dają się złapać i zawieźć do sterylizacji. Tabletki antykoncepcyjne podajemy cały rok co tydzień w tym samym dniu rozgniatamy ½ tabletki dla każdej dorosłej kotki (która nie ma młodych i nie karmi młodych) w mokrej dobrej karmie z puszki z sosem lub kawałku mięsa.


PTAKI

Ptaki są nieodłącznym składnikiem fauny miejskiej. Jako najbardziej widoczny i wdzięczny obiekt do obserwacji wzbudzają od zawsze zainteresowanie mieszkańców miast. Ptaki występujące w mieście to głównie przedstawiciele pospolitych wróblaków jak: zięba, pokrzewki, wróbel, mazurek i sikory, kowalik, pełzacz, niektóre drozdowate i oraz krukowate: kruki, gawrony, wrony, kawki i sroki oraz gołębie, jerzyk i puszczyk. W rzeczywistości jednak takich gatunków występujących w mieście jest o wiele więcej -mamy choćby jaskółki, kosy a poza tym mewy, łabędzie, kaczki, łyski, perkozy. Strefę najbardziej zurbanizowaną w centrach miast również zamieszkuje ponad 50% wszystkich gatunków gniazdujących w miastach. To w miastach jerzyk znajduje wiele otworów wentylacyjnych prowadzących na bezpieczny "od kotów i kun" strych - dogodne miejsce do lęgu.  Pustułki chętnie wybierają na gniazda wysokie kominy zakładów przemysłowych a na wieżach najwyższych budowli, pojawiają się drapieżniki - sokoły wędrowne. Płomykówki na miejsca lęgowe wybierają chętnie wieże kościołów dlatego, że są one rzadziej penetrowane przez czworonożne drapieżniki i przez ludzi. 

Pomoc ptakom w mieście:

Budki lęgowe i karmniki to dobry pomysł na tworzenie w mieście warunków przyjaznych ptakom przez cały rok. W Gdyni od 6 lat Wydział Ochrony Środowiska ogłasza w informatorze miejskim „Ratusz” konkurs pt. „Zapraszamy ptaki do Gdyni” na budowę budek lęgowych i karmników, które po zakończeniu są rozwieszane przez miłośników ptaków w mieście. Jest to bardzo cenna inicjatywa i jedna z nielicznych o aspekcie nie tylko edukacyjnym ale przede wszystkim praktycznym z wyraźną korzyścią dla zwierząt. Zbyt wiele organizuje się dotychczas konkursów ekologicznych o teoretycznym czy plastycznym charakterze, nie wymagających faktycznego zaangażowania na rzecz środowiska przyrodniczego przez ich uczestników.
Dokarmianie ptaków wskazane jest tylko podczas ostrej zimy z mrozem i opadami śniegu. Nie należy dokarmiać ptaków wiosną, jesienią i latem, gdy maja dosyć naturalnego pokarmu. Szczególnie nie powinno się dokarmiać w tym czasie łabędzi, kaczek które przyzwyczajone do łatwego pokarmu nie decydują się zimą na opuszczenie naszych terenów w celu przetrwanie zimy w bezpieczniejszych dla nich cieplejszych i obfitszych w pokarm wodach na południu.
Najlepszym pokarmem na zimę dla ptaków jest ziarno różnych zbóż oraz surowe lub gotowane bez soli pokrojone warzywa. Tak popularny wśród dokarmiających chleb może być jedynie karma uzupełniającą, gdyż spożywany w dużych ilościach może powodować choroby przewodu pokarmowego i mniejszą odporność na inne choroby. Pieczywo nie może być wysuszone ani spleśniałe!
Karma dla ptaków powinna być podawana w takich ilościach jakich potrzeba na jeden posiłek dla głodnych ptaków aby jej nadmiar nie zamarzał i nie psuł się, najlepiej w specjalnych do tego celu karmnikach, które powinny być ustawione na trawnikach, skwerach i zieleńcach miejskich i dzielnicowych, tak gdzie najchętniej przebywają ptaki w okolicach zbiorników wodnych i gdzie nie powodują konfliktu z innymi mieszkańcami miast.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz